Goudbessen / Incabessen (Physalis Peruvianana)
De goudbes (Physalis peruviana) komt van oorsprong uit het Andesgebergte in Peru en Ecuador in Zuid-Amerika. Later werd hij geïntroduceerd in landen als Zuid-Afrika, China en Australië. De goudbes is bekend onder meerdere namen, zoals bijvoorbeeld de ananaskers of kaapse kruidbes.
De struikachtige plant is gemiddeld één meter hoog met bessen die in kleur varieren tussen geel, oranje en lichtbruin. Hij bevat tot 200 kleine, eetbare zaadjes. Goudbessen beschermen zichzelf met behulp van een soort ‘fruitmandje’ (bloemkelk) tegen insecten, vogels en het weer. Het zorgt er tevens voor dat de bes vers blijft na het oogsten; met bloemkelk is hij tot een maand houdbaar, in tegenstelling tot 4-5 dagen zonder.
Algemeen wordt aangenomen dat de goudbessenstruik overal kan groeien waar tomaten ook kunnen groeien. De bessen hebben zelf iets weg van kerstomaatjes en wegen tussen de 4 en 10 gram per stuk. De smaakt wordt meestal omschreven als fruitig en druifachtig, maar ook woorden als karamel en bloemig worden wel eens gebruikt. Vooral zongedroogde bessen, zoals in ons geval, worden erg gewaardeerd om hun smaak.
Goudbessen zijn erg veelzijdig; ze worden zowel vers als gedroogd los gegeten maar zijn ook goed te gebruiken voor sappen, ter decoratie of als ingrediënt van jam.
Verwerking
Terwijl goudbessen overal ter wereld in het wild voorkomen, worden onze goudbessen op speciale, biologische boerderijen in Ecuador en Peru.
Na het bloeien rijpen de bessen aan de plant voor ongeveer 3 tot 4 maanden. Onze boeren zijn erg oplettend, de bessen worden niet geoogst voordat hun optimale rijpheid is bereikt. Dankzij het eerder genoemde beschermende ‘fruitmandje’ kunnen de bessen zelfs enkele dagen op de (droge) grond liggen, mochten ze uit zichzelf al gevallen zijn. Dit doet geen afbreuk aan de kwaliteit van de bes.
Het drogen van gewassen wordt al heel lang gebruikt als manier om voedsel te bewaren. Vooral boeren in armere delen van de wereld maken hier nog veel gebruik van. Zij zorgen er zo voor dat er zo min mogelijk van hun productie verloren gaat aan bederving en behouden zo hun meest optimale opbrengt.
Door het drogen van fruit neemt de hoeveelheid water in het voedsel significant af. Water is één van de benodigde factoren voor schimmels en andere bacteriën om te groeien. Aangezien er zich nauwelijks meer vocht in de bessen bevindt, is de kans op deze manier van bederven vele malen kleiner en is het fruit bovendien langer houdbaar.
Onze goudbessen worden tijdens het drogen goed in de gaten gehouden om er zeker van te zijn dat de temperatuur nooit boven de 45°C komt. Dit zorgt ervoor dat er zo veel mogelijk smaak en voedingsstoffen behouden blijven in vergelijking met een verse bes.
Gezonde eigenschappen
Goudbessen worden beschouwd als functionele levensmiddelen, wat betekent dat het bovengemiddelde hoeveelheden voedingswaarden bevat. Goudbessen zijn zelfs omschreven als natuurlijk hoogfunctioneel voedsel en bieden een grote variatie aan potentiële gezondheidsvoordelen.
Goudbessen zitten vol vezels, proteïne en ijzer. Proteïnes zijn belangrijk voor de groei en het behoud van spiermassa en sterke botten. IJzer draagt bij aan de rondgang van zuurstof door het lichaam, ondersteunt het immuunsysteem, helpt bij vermoeidheid en draagt bij aan de cognitieve functies van de hersenen.
Eens gezien als het ‘verloren fruit’ van de Inca’s, zijn goudbessen een gezonde, exotische snack. Ze kunnen ook in salades of gebakken producten gebruikt worden in plaats van rozijnen. Maak uw eigen muesli van goudbessen en uw favoriete noten en zaden. Ook zijn goudbessen erg geschikt als topping voor yoghurt, vla of ijs. Ook verkrijgbaar met chocolade.